2933 Sayılı Madalya ve Nişanlar Kanunu
26 Ekim 1983 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 18203
Kanun No: 2933
Kabul Tarihi: 24 Ekim 2022
Amaç ve kapsam
Madde 1 – Bu Kanun; Devlet madalya ve nişanlarının çeşidini, verilecek kişileri, verilme, tescil, taşıma ve geri alınma usullerini, mirasçılara intikal şeklini, zayi halinde yapılacak işlemleri, bunların giderleri ile cezai müeyyidelere ilişkin esasları düzenler. Diğer kanunlardaki madalya ve nişan hükümleri saklıdır.
Devlet madalyaları
Madde 2 – Devlet madalyaları aşağıda gösterilmiştir:
a) Devlet Şeref Madalyası;(1)
Devlet Şeref Madalyası, (…)(1) Cumhurbaşkanının kararı ve tevcihi ile Türkiye Cumhuriyetinin bekası, ülkenin ve milletin bölünmez bütünlüğü, toplumun huzuru, birlik ve beraberliği için yurt içinde veya yurt dışında üstün feragat, fedakarlık, başarı ve yararlık gösteren Türk ve yabancı uyruklu kişilere verilir.(1)
b) Devlet Övünç Madalyası;(2)
Devlet Övünç Madalyası, (…)(2) Cumhurbaşkanının kararı ve tevcihi ile yurt içinde veya dışında gösterdiği sorumluluk ve görev anlayışı içinde feragat ve fedakarlık, başarı ve yararlılık dolu çalışmalarıyla Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Milleti adına haklı gurur kaynağı teşkil ederek malul olanlara ve şehit olan kişilerin bu Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen mirasçılarına verilir.(2)
–––––––––––––––––––
(1) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu bentte yer alan “Bakanlar Kurulunun teklifi,” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve “Cumhurbaşkanının” ibaresinden sonra gelmek üzere “kararı ve” ibaresi eklenmiştir.
(2) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu bentte yer alan “ilgili bakanın teklifi, Bakanlar Kurulunun onayı ve” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve “Cumhurbaşkanının” ibaresinden sonra gelmek üzere “kararı ve” ibaresi eklenmiştir.
c) Devlet Üstün Hizmet Madalyası;(1)
Devlet Üstün Hizmet Madalyası, (…)(1) Cumhurbaşkanının kararı ve tevcihi ile yurt içinde veya dışında herhangi bir alanda feragat, fedakarlık ve gayreti ile yaptığı çalışmalarda ülke ve dünya çapında emsallerine nazaran üstün başarı göstererek Devletin yücelmesine ve milli menfaatlere önemli ölçüde katkısı olan Türk vatandaşlarına verilir.(1)
d) (Ek: 1/3/2000-4541/7 md.)Devlet Savaş Madalyası;(2)
Devlet Savaş Madalyası, Cumhurbaşkanı kararına istinaden bu madalyaları almayı hak eden kişilere, birliklerin sancaklarına Türk Silahlı Kuvvetleri Komutanı veya görevlendireceği zat tarafından takılır. Devlet Savaş Madalyası, 1 inci ve 2 nci derece Devlet Savaş Madalyası olmak üzere iki çeşittir.(2)
1 inci derece Devlet Savaş Madalyası, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 189 ve 190 ıncı maddeleri gereğince savaş takdirnamesi ile taltif edilenlere verilir.
2 nci derece Devlet Savaş Madalyası Uluslararası hukukun meşru saydığı haller ile Türkiye’nin taraf olduğu antlaşmalar gereğince yapılan savaşlarda, Türk ve dost kuvvetler içinde ve dışında görev alarak Türkiye’nin veya dostlarının düşmanı ile yapılan muharebede başarılı sevk ve idaresi ile muharebe kazanan veya muharebenin kazanılmasını hazırlayan ve kolaylaştıran veya düşmanla çarpışmada görev icaplarının üstünde kahramanlık ve cesaret gösteren Türk ve yabancı uyruklu asker kişilere verildiği gibi, sonuçta üstün derecede kahramanlık ve cesaret gösteren birliklerin sancaklarına takılmak üzere de verilir.
e) (Ek:30/3/2023-7447/5 md.)Devlet Üstün Fedakârlık Madalyası;
Devlet Üstün Fedakârlık Madalyası, Cumhurbaşkanı kararı ve tevcihi ile deprem, yangın, sel gibi afetler ve tehlikeli salgın hastalıklarla mücadelede veya bunların yol açtığı zararların giderilmesinde üstün feragat, fedakârlık, başarı ve yararlık gösteren Türk vatandaşlarına verilir.
Nişanlar
Madde 3 – Nişan çeşitleri aşağıda gösterilmiştir:
a) Devlet Nişanı;(3)
Devlet Nişanı, (…)(3) Cumhurbaşkanının kararı ve tevcihi ile Türkiye Cumhuriyeti ile mensup olduğu devlet arasında dostça ilişkilerin geliştirilmesini ve milletlerin birbirlerine yakınlaşmalarını sağlayan ülkelerin devlet başkanlarına verilir.(3)
–––––––––––––––––––
(1) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu bentte yer alan “ilgili bakanın teklifi, Bakanlar Kurulunun onayı ve” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve “Cumhurbaşkanının” ibaresinden sonra gelmek üzere “kararı ve” ibaresi eklenmiştir.
(2) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu bentte yer alan “Türk Silahlı Kuvvetleri Komutanının inhası üzerine, Milli Savunma Bakanı ve Başbakanın imzalayacağı ve Cumhurbaşkanının onaylayacağı kararnameye” ibaresi “Cumhurbaşkanı kararına” şeklinde değiştirilmiştir.
(3) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu bentte yer alan “Bakanlar Kurulu kararı,” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve “Cumhurbaşkanının” ibaresinden sonra gelmek üzere “kararı ve” ibaresi eklenmiştir.
b) Cumhuriyet Nişanı;(1)
Cumhuriyet Nişanı, (…)(1) Cumhurbaşkanının kararı ve tevcihi ve Türkiye Cumhuriyeti ile mensup olduğu devlet arasında dostça ilişkilerin geliştirilmesini, milletlerin birbirine yakınlaşmalarını sağlayan ülkelerin başbakanlarına, bakanlarına ve dış temsilcilik mensuplarına verilir.(1)
c) Liyakat Nişanı;(2)
Liyakat Nişanı, (…)(2) Cumhurbaşkanının kararı ve tevcihi ile ilim ve sanatta Türkiye Cumhuriyetinin uluslararası alanda tanıtılması ve yüceltilmesini sağlayan yabancı kişilere verilir.(2)
d) (Ek:30/3/2023-7447/6 md.)Üstün Fedakârlık Nişanı;
Üstün Fedakârlık Nişanı, Cumhurbaşkanı kararı ve tevcihi ile deprem, yangın, sel gibi afetler ve tehlikeli salgın hastalıklarla mücadelede veya bunların yol açtığı zararların giderilmesinde üstün feragat, fedakârlık, başarı ve yararlık gösteren yabancı kişilere verilir.
Madalya ve nişanların verilmesi
Madde 4 – Madalya ve nişanlar, düzenlenen bir törenle, Cumhurbaşkanı veya Cumhurbaşkanının görevlendireceği bir kişi tarafından beratı ve rozeti ile birlikte hak kazanana, hak kazananın hayatta olmaması halinde madalya ve nişanlar en büyüklerinden başlamak üzere erkek çocuklarına, yoksa kız çocuklarına, çocukları yoksa babasına, o da yoksa annesine, annesi yoksa eşine verilir.
Madalya ve nişanların intikali
Madde 5 – (Değişik: 13/7/2013-6496/28 md.) Madalya ve nişanlar, hak edenin ölmesi hâlinde, bu madalya ve nişanlar kendileri tarafından mirasçılarından birine bırakılmamış ise, en büyüklerinden başlamak üzere çocuklarına, çocukları yoksa babasına o da yoksa annesine, baba ve annenin boşanmış olduğu durumlarda çocuğun velayeti kimde ise ona, anne ve babanın olmadığı durumda eşine, eşinin de yokluğu hâlinde Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre kanuni mirasçılarına intikal eder.
Kendilerine madalya ve nişan intikal edenlerin ölümleri halinde birinci fıkradaki usul uygulanır.
Tescil ve terkin
Madde 6 – Hak kazananlara verilen veya geri alınan madalya ve nişanların Cumhurbaşkanlığınca kayıtları tutulur ve (…)(3) tescil veya terkinleri yapılır.(3)
–––––––––––––––––––
(1) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu bentte yer alan “Bakanlar Kurulu kararı ve” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve “Cumhurbaşkanının” ibaresinden sonra gelmek üzere “kararı ve” ibaresi eklenmiştir.
(2) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu bentte yer alan “Dışişleri Bakanlığı ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurulunun görüşleri alınarak ilgili bakanın teklifi, Başbakanın onayı ve” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve “Cumhurbaşkanının” ibaresinden sonra gelmek üzere “kararı ve” ibaresi eklenmiştir.
(3) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “Başbakanlık Personel Genel Müdürlüğünce” ibaresi “Cumhurbaşkanlığınca” şeklinde değiştirilmiş ve “bu genel müdürlükçe” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
Madalya ve nişanların geri alınması
Madde 7 – Devletin şahsiyetine karşı işlenen cürümlerden dolayı hüküm giyenlerin mahkeme kararı ile madalya ve nişanlarının geri alınmasına hükmolunur.
Başka devletlerce verilen madalya ve nişanların tescili ve takılması
Madde 8 – Başka devletler tarafından Türk vatandaşlarına verilen madalya ve nişanlar, Cumhurbaşkanlığınca tescil edilir. Tescili yapılmamış madalya ve nişanlar takılmaz.(1)
Madalya ve nişanın zayii
Madde 9 – Madalya ve nişan sahiplerinden nişan veya madalyası herhangi bir sebeple zayi olanlar durumu en kısa zamanda tescil eden makama bildirmekle zorunludurlar. Madalya ve nişanın zayiinde kusursuz oldukları yetkili makamlarca belirlenenlere Cumhurbaşkanlığınca bedeli mukabilinde tören yapılmaksızın ve bir defaya mahsus olmak üzere madalya veya nişanları tekrar verilir.(2)
Giderlerin karşılanması
Madde 10 – Madalya ve nişanlar ile ilgili her türlü giderler Cumhurbaşkanlığı bütçesinden karşılanır.(3)
Yasak tasarruflar
Madde 11 – Bu Kanuna göre verilmiş bulunan madalya ve nişanlar, hak edenlerce satılamaz, devredilemez, bağışlanamaz veya şekli değiştirilemez.
Cezai müeyyideler
Madde 12 – Bu Kanunun 11 inci maddesindeki hükümlere aykırı hareket edenler bir aydan altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Yönetmelik
Madde 13 – Madalya ve nişanların ebat, biçim ve özelliklerinin tespiti, kimlere ve nasıl verileceği, bunların muhafaza ve taşınmasına ilişkin şekil ve esaslar; Devletçe veya başka devletlerce verilen madalya ve nişanların takılması ile bu Kanunun uygulanmasına ilişkin diğer hususlar, Cumhurbaşkanınca yürürlüğe konulacak yönetmelikle düzenlenir ve Resmi Gazete’de yayımlanır.(4)
–––––––––––––––––––
(1) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “Başbakanlık Personel Genel Müdürlüğünce” ibaresi “Cumhurbaşkanlığınca” şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “Başbakanlıkça” ibaresi “Cumhurbaşkanlığınca” şeklinde değiştirilmiştir.
(3) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “Başbakanlık” ibaresi “Cumhurbaşkanlığı” şeklinde değiştirilmiştir.
(4) 2/7/2018 tarihli ve 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “Kanunun yayımlanmasından itibaren bir yıl içinde Bakanlar Kurulunca” ibaresi “Cumhurbaşkanınca” şeklinde değiştirilmiştir.
6174-1
Yürürlük
Madde 14 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 15 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
2933 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTERİR TABLO
| Değiştiren Kanunun/KHK’nin veya İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası | 2933 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri | Yürürlüğe Giriş Tarihi |
| 4541 | 2 | 4/3/2000 |
| 6496 | 5 | 31/7/2013 |
| KHK/698 | 2, 3, 6, 8, 9, 10, 13 | 24/6/2018 tarihinde birlikte yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda Cumhurbaşkanının andiçerek göreve başladığı tarihte |
| 7447 | 2, 3 | 5/4/2023 |