Sigortacılıkta Tahkim
17 Ağustos 2007 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 26616
Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı)’dan:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla 5684 sayılı Sigortacılık Kanununda öngörülen tahkim sistemine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Sigorta Tahkim Komisyonu, Komisyon üyeleri, Komisyon müdürü ve Komisyon müdür yardımcıları, büro müdür ve müdür yardımcıları, sigorta raportörleri ve diğer personel, sigorta hakemleri, (Ek ibare:RG-24/7/2013-28717)(4) itiraz hakem heyetleri, itiraz yetkilisi Sigorta Tahkim Sistemine üye olan sigorta şirketleri ile (Değişik ibare:RG-19/1/2016-29598) 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri ile özel kanunları uyarınca sigorta sözleşmesi yapan diğer kuruluşlar bu Yönetmelik kapsamındadır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 30 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) (Ek:RG-18/4/2019-30749)(Mülga:RG-10/8/2021-31564)
b) (Ek:RG-18/4/2019-30749) (Mülga:RG-10/8/2021-31564)
c) Birlik: Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğini,
ç) Kanun: Sigortacılık Kanununu,
d) Komisyon: Sigorta Tahkim Komisyonunu,
e) Komisyon Başkanlığı: Komisyonun işleyişi ile ilgili kararları almaya yetkili birimi,
f) (Değişik:RG-7/6/2023-32214)Hakem Listesi: Sigorta ve itiraz hakemleri listesini,
g) (Mülga:RG-18/4/2019-30749)
ğ) Sigorta hakemi: Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkları çözen kişiyi,
h) (Değişik:RG-7/6/2023-32214)Raportör: Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Komisyona intikal etmiş başvurular üzerinde ön incelemeyi yapan kişiyi,
ı) (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4) İtiraz hakem heyeti: Sigorta hakem kararlarına karşı yapılan itiraz talebini incelemek üzere Komisyon tarafından oluşturulan üç kişilik hakem heyetini,
i) (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4) İtiraz yetkilisi: itiraz hakem heyetine intikal etmiş dosyalar üzerindeki ön incelemeyi yapan kişiyi,
j) (Ek:RG-10/8/2021-31564)Kurum: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,
k) (Ek:RG-10/8/2021-31564)Kurul: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,
l) (Ek:RG-7/6/2023-32214)Bilirkişi Listesi: Komisyon nezdinde tutulan bilirkişi listesini,
m) (Ek:RG-7/6/2023-32214)Kurum meslek personeli: Kanun ve 47 sayılı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Kuruma verilen görevlerin gerektirdiği sürekli görev ve hizmetleri yürüten sigortacılık uzmanları ve sigortacılık uzman yardımcılarını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sigorta Tahkim Komisyonunun Teşkilatı ve İşleyişi
Sigorta Tahkim Komisyonunun teşkilatı
MADDE 5 – (1) Sigorta sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği bünyesinde kurulan Sigorta Tahkim Komisyonu, Sigorta Tahkim Komisyonu Başkanlığı ile komisyon müdür ve müdür yardımcıları, büro müdür ve müdür yardımcıları, raportörler ile diğer çalışanlardan teşekkül eder.
(2) Sigorta Tahkim Komisyonu Başkanlığı, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesini takiben bir ay içinde oluşturulur. Komisyon Başkanlığının oluşturulmasından itibaren bir ay içinde komisyon müdür ve müdür yardımcıları atanır.
(3) Komisyon Başkanlığı, bir (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum temsilcisi, iki Birlik temsilcisi, bir tüketici derneği temsilcisi ile (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenecek bir akademisyen hukukçu temsilcinin katılımı ile oluşur. Sigorta Tahkim Komisyonunun merkezi İstanbul’dadır.
(4) Komisyon Başkanlığı üyeleri iki yıl için seçilir. Herhangi bir üyeliğin boşalması durumunda, eski üyenin görev süresini tamamlamak üzere aynı usulle yeni üye atanır. Komisyon Başkanlığı üyelerinin Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin dördüncü alt bendinde yer alan suçlardan dolayı hüküm giymemiş, konkordato ilan ve iflas etmemiş olması gerekir.
(5) Tüketici derneği temsilcisi, Türkiye çapında en fazla üyeye sahip tüketici derneğinin önereceği üç aday arasından (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından seçilir. En fazla üyeye sahip tüketici derneğinin tespiti için her atamada İçişleri Bakanlığından görüş alınır. Konuya ilişkin olarak yapılan itirazlar noter tasdikli üye kayıt defterlerinin ibrazı istenerek sonuçlandırılır.
(6) Tüketici derneği adaylarının uygunluğunun değerlendirilebilmesi için hazırlanan ve (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kuruma gönderilen aday dosyaları; adayların özgeçmişini, son altı ay içinde alınmış adli sicil belgesini, konkordato ilan ve iflas etmediğini gösterir belgeleri ve aday gösterilme nedenini içerir. (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından adayların kabul görmemesi halinde, durum onbeş gün içinde aynı şartlarla tekrar aday belirlenmesi için ilgili derneğe bildirilir.
(7) (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenecek akademisyen hukukçunun sigorta hukuku, hukuk usulü veya medeni hukuk alanlarından en az birinde (Değişik ibare:RG-18/4/2019-30749) doktor öğretim üyesi veya daha üst ünvana sahip olması gerekir.
(8) Komisyon Başkanlığı, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve yapılacak ilk toplantıda kendi içinden başkan ve istenirse başkan yardımcılarını seçer. Komisyon başkanının izin, hastalık, yurt içi veya yurt dışı görevlendirme ve görevden alınma hallerinde varsa başkan yardımcısı, yoksa seçilecek üyelerden birisi başkana vekalet eder.
(9) Komisyon Başkanlığı, görevlerini yerine getirirken yapılacak çalışmalar ile ilgili olarak üyelerinden birine ya da bir kaçına görev verebilir ve görevlendirme yapıldığında belirli bir süre sonunda görevli üyelerin Komisyon Başkanlığına rapor sunması gerekir.
Komisyon Başkanlığının görevleri
MADDE 6 (1) – (1) Sigorta Tahkim Komisyonu Başkanlığı bu Yönetmelikteki diğer hükümler saklı kalmak kaydıyla aşağıdaki görevleri yerine getirir.
a) Kanunun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan görevleri yapmak.
b) Raportörler ve diğer personeli atamak.
c) Sigorta hakem başvurularını değerlendirerek uygun görülenlerin kabulü için durumu (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kuruma
ç) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Hakem ve Bilirkişi Listesini tutmak.
d) Uyuşmazlığın çözümü için sigorta hakemi seçilmesi ve gerektiğinde hakem (Ek ibare:RG-7/6/2023-32214)ve itiraz hakemheyeti oluşturulmasının bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde ve doğru bir biçimde gerçekleşmesini sağlayacak mekanizmaları kurmak ve bunun denetimini sağlamak.
e) (Ek:RG-24/7/2013-28717) (Mülga ibare:RG-7/6/2023-32214)
f)(1)Hakem ücretini ödemek.
g) (1)Büro açılmasına karar vermek.
ğ) (1) Komisyon müdür ve müdür yardımcıları ile Büro müdürü ve müdür yardımcılarına verilecek görevleri belirlemek.
h) (1)(Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafındanverilen diğer görevleri yerine getirmek.
ı) (Ek:RG-7/6/2023-32214) Bilirkişi Listesine kayıt için Komisyona yapılan başvuruları değerlendirerek şartları sağlayanların listeye kaydı için gerekli işlemleri tesis etmek.
i) (Ek:RG-7/6/2023-32214)Mevzuatın öngördüğü ilanları yayımlamak.
j) (Ek:RG-7/6/2023-32214)Başvuruların elektronik ortamda yapılabilmesini teminen gerekli bilgi işlem altyapısını tesis etmek.
(2) Komisyon, işin niteliği gereği bizzat kendisi yapması gerekenler hariç olmak üzere, işlerin ifası için Komisyon müdürüne veya büro müdürüne yetki verebilir.
(3) Komisyon Başkanlığı, gerek gördüğü hallerde, uyuşmazlık konusunda tahkime gidilmeden önce ön bilgi vermek amacıyla danışmanlık hizmeti sağlayacak bir mekanizma oluşturabilir.
Komisyon müdür ve müdür yardımcıları
MADDE 7 – (1) Komisyon müdür ve müdür yardımcıları Komisyon Başkanlığı tarafından atanır. Atama yapıldıktan sonra durum en geç on iş günü içinde (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kuruma yazılı olarak bildirilir.
(2) Sigorta şirketlerinin, reasürans şirketlerinin, sigortacılık yapan diğer kuruluşların, sigorta eksperlerinin, sigorta acentelerinin ve brokerlerin ortakları, yönetim ve denetiminde bulunan kişiler ve bunlar adına imza atmaya yetkili olanlar ile tüm bu kuruluşlarda meslekî faaliyette bulunanlar ve sigorta eksperleri, sigorta acenteleri ve brokerler Komisyon müdür ve müdür yardımcılığı yapamaz.
(3) Komisyon müdürü aşağıdaki görevleri yerine getirir.
a) Raportör ve diğer personel ihtiyacını, sistemin sağlıklı bir biçimde çalışmasına imkan verecek şekilde tespit etmek.
b) Personel alımı ile ilgili gerekli işlemleri yürütmek.
c) Atanacak raportör ve diğer personelin gerekli şartları haiz olup olmadığını inceleyerek uygun olanları gerekli tüm bilgi ve belgelerle birlikte Komisyon Başkanlığına sunmak.
ç) Hakemlerin reddi taleplerini incelemek.
d) (Değişik:RG-19/1/2016-29598)Hakem kararlarını en geç üç iş gününde taraflara bildirmek (Mülga ibare:RG-10/8/2021-31564).
e) Hakemlik ücreti, Komisyona başvuru ücreti ve üyeliğe katılma payının belirlenmesinde (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumagörüş bildirmek.
f) Komisyon Başkanlığınca kendisine verilen görevleri yapmak.
(4) Komisyon müdür ve müdür yardımcılarının görev süresi ve ücreti Komisyon Başkanlığı tarafından belirlenir. Komisyon müdürünün herhangi bir nedenle görevinden ayrılması durumunda en geç iki hafta içinde Komisyon Başkanlığınca yeni bir müdür atanır. Komisyon müdürünün izin, hastalık, yurt içi veya yurt dışı görevlendirme ve görevden alınma hallerinde Komisyon Başkanlığınca belirlenen müdür yardımcısı müdüre vekalet eder.
(5) Birden fazla Komisyon müdür yardımcısının atandığı durumlarda, müdür yardımcılarının en az birinin sigortacılık veya sigortacılık tekniği ile ilgili konulardan sorumlu olması gerekir. Sigortacılık veya sigortacılık tekniği ile ilgili konularda çalışan Komisyon müdür yardımcısında en az iki yıllık sigortacılık deneyimi aranır.
Raportör ve itiraz yetkilisi
MADDE 8- (Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-7/6/2023-32214)
(1) Atanacak raportör ve itiraz yetkilisinin;
a) Malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans şirketi kurucularında aranan nitelikleri taşıması,
b) En az dört yıllık yüksek okul mezunu olması,
c) Sigorta hukukunda en az iki yıl veya sigortacılıkta en az beş yıl deneyimi olması,
gerekir.
(2) Raportörler ve itiraz yetkililerinin görev süresi ve ücreti Komisyon Başkanlığı tarafından belirlenir.
(3) Sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin ilk inceleme raportör tarafından yerine getirilir. İtiraz hakem heyetine intikal etmiş dosyalar üzerindeki ilk inceleme itiraz yetkilisi tarafından yerine getirilir. Ancak Raportör ve itiraz yetkilisi uyuşmazlığın esasına dair karar veremez. Raportörler ve itiraz yetkilileri, incelemelerini on beş gün içinde tamamlamak zorundadır. Raportörler hayat ve hayat dışı sigorta gruplarından sadece birinde faaliyet gösterir.
Diğer personel
MADDE 9 – (1) Komisyon Başkanlığı tarafından, gerek duyulan alanlarda çalıştırılmak üzere ve sistemin sağlıklı biçimde çalışmasına imkan verecek şekilde personel istihdam edilir.
Büro
MADDE 10 – (1) Komisyon Başkanlığı, uyuşmazlık başvurularının yoğunlaştığı bölgeleri tespit ederek gerekli görülen yerlerde Büro açmaya yetkilidir. Büro, ihtiyaca göre il merkezlerinde kurulabileceği gibi coğrafi açıdan yakın iller birleştirilerek bölgesel bürolar da kurulabilir. Bölgesel büroların merkezi Komisyon Başkanlığı tarafından belirlenir.
(2) Büro kurulmasına karar verilmesinin ardından, bir hafta içinde Büronun faaliyetlerini yürütmek üzere bir Büro müdürü ve gerekli görülen hallerde müdür yardımcısı atanır. Komisyon müdürü ile aynı nitelikleri taşıyan Büro müdürü, atanmasının ardından Komisyon Başkanlığınca yetki ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirilir.
(3) Büroda yeteri kadar raportör ve personel çalıştırılır.
(4) Büronun tüm gelir ve giderleri Komisyonun bütçesine dahildir. Açılan her büro için belirli dönemler dahilinde ve Komisyon Başkanlığı tarafından izin verilen amaçlarla kullanılabilecek şekilde kaynak tahsis edilir.
Komisyonun gelir ve giderleri
MADDE 11 – (1) (Değişik:RG-24/7/2013-28717)(4) Komisyonun gelirleri; tahkim sistemine üye olmak isteyenler ile Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrası gereği ilgili uyuşmazlık için tahkim sisteminde yer alması öngörülen risk üstlenicilerden alınacak katılma payı, uyuşmazlık çözümü için Komisyona başvuracaklardan alınacak başvuru ücreti, Kanunun 14 üncü maddesinin yedinci fıkrası uyarınca Güvence Hesabından yapılacak katkı payı, hibe ve diğer gelirlerdir.
(2) (Değişik:RG-24/7/2013-28717)(4) Katılma payı; Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrası gereği ilgili uyuşmazlık için tahkim sisteminde yer alan risk üstlenicilerden alınacak dosya başı katılım payı ile tahkim sistemine üye olanlardan yılda bir defa alınacak sabit katılım payı ve dosya başına alınacak katılım payından oluşur. Ancak, üye olanlardan dosya başına alınacak katılım payı, her üye için bir yıl içinde gerçekleşen ve çözümü için sigorta hakemine intikal eden otuz dosyadan sonra başlar. Dosya başına alınacak katılım payında, bir yıllık süre takvim yılına göre belirlenir. Ancak, ilk üyelikte sürenin bir yıldan az olması halinde, dosya başına hesaplanacak katılım payına ilişkin düzenleme Komisyon tarafından yapılır.
(3) Komisyon Başkanlığının görüşü alınarak (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenecek başvuru ücreti, katılım payı ile sigorta hakemlerinin ücretleri Ocak ve Temmuz ayları itibariyle gözden geçirilerek gerektiğinde revize edilir.
(4) Komisyonun giderleri; işletme giderleri, Komisyon üyelerine ödenen aylık ücretler ve diğer ödemeler, raportör (Ek ibare:RG-24/7/2013-28717)(4) ve itiraz yetkilisi ücretleri, komisyon ve büro müdür ve müdür yardımcıları ile diğer personelin ücretleri ve özlük haklarına ilişkin diğer ödemeler, sigorta hakem ücretleri ve diğer giderlerdir.
Komisyon bütçesi
MADDE 12 – (1) Yıllık olarak hazırlanan bütçe, Komisyon Başkanlığı tarafından her yıl en geç Kasım ayının onbeşine kadar Birliğe sunulur.
(2) Komisyonun bütçesinin yetersiz kaldığı ve yeni kaynağa ihtiyaç duyulması halinde Birlikten veya Güvence Hesabından yeni kaynak aktarımı talebinde bulunulabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sigorta Tahkim Sistemi
Sigorta hakemleri
MADDE 13 – (Değişik:RG-18/4/2019-30749)
(1) Kanunun 30 uncu maddesinin sekizinci fıkrasında belirtilen niteliklere sahip olan ve sigorta hakemi olmak isteyen kişiler, gerekli şartları taşıdıklarını gösterir belgelerle birlikte Listeye kaydolmak için Komisyona başvurur. Hakem olmak isteyen kişinin ikametgâhı bir büronun görev alanı içinde kalıyorsa Komisyona başvuru büro aracılığıyla olur.
(2) Sigorta hakemliği başvuruları, sigortacılık alanındaki uzmanlıkları belirtilmek suretiyle yapılır. Bir kişi birden fazla uzmanlık alanı belirtebilir.
(3) Kanunun 30 uncu maddesinin sekizinci fıkrasının (c) bendi uyarınca sigorta hakemlerinde aranacak deneyim şartının belirlenmesinde aşağıdaki ölçütler esas alınır:
a) Sigorta hukukunda en az beş yıl veya sigortacılıkta en az on yıl deneyim sahibi olunması ve bu deneyimin kesintisiz olması gerekir.
b) (Değişik:RG-7/6/2023-32214)Sigortacılıkta en az on yıl kesintisiz deneyim şartının sağlanmasında;
1) Kurum meslek personeli ile sigortacılığa ilişkin düzenleme, denetleme ve uygulama alanlarında grup başkanı, daire başkanı veya başkan yardımcısı unvanları ile görev yapan Kurum personelinin,
2) Sigorta, reasürans ve sigorta teminatı veren emeklilik şirketlerinde, Birlikte, sigortacılıkla ilgili özellikli kuruluşlarda ve özel kanunlarına göre sigortacılık faaliyetinde bulunan diğer kuruluşlarda genel müdür, genel müdür yardımcısı, genel sekreter, genel sekreter yardımcısı, kuruluş müdürü ve kuruluş müdür yardımcısı unvanlarıyla görev yapan yöneticiler ile başka unvanlarla anılsa dahi yetki ve görevleri itibarıyla bunlara denk konumlarda görev yapan diğer yöneticilerin,
3) (2) numaralı alt bentte sayılan şirket, Birlik ve kuruluşların; hukuk, hasar, aktüerya, risk kabul, teknik muhasebe, reasürans veya iç sistemler birimlerinden en az birinde asli iş süreçlerinin icra veya kontrolünde görevli personelin,
4) Üniversitelerde sigortacılık ve aktüerya alanında öğretim üyesi olarak ders veren ve akademik çalışması bulunanların,
bu görevlerde geçirdikleri süreler değerlendirmeye alınır.
c) (Değişik:RG-7/6/2023-32214)Sigorta hukukunda en az beş yıl deneyim sahibi kabul edilecekler;
1) Sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıkları çözmekle görevli adli yargı mahkemelerinde hâkim olarak görev yapmış olanları,
2) Kurul Başkan ve üyelerini, Kurum avukatlarını veya hukuk fakültesi mezunu Kurum meslek personeli ile sigortacılığa ilişkin düzenleme, denetleme ve uygulama alanlarında grup başkanı, daire başkanı veya başkan yardımcısı unvanları ile görev yapan hukuk fakültesi mezunu Kurum personelini,
3) Sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan ve adli yargı mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda fiilen vekillik yapmış olan avukatları,
4) Üniversitelerde sigorta hukuku ve ticaret hukuku alanlarında öğretim üyesi olarak ders veren ve akademik çalışması bulunanları,
kapsar.
ç) Meslek öncesi eğitim ve staj, fiili süre hesabında dikkate alınmaz. Vekâlet ilişkisinde (Mülga ibare:RG-7/6/2023-32214) acente takibi, icra ve ceza davalarıyla ilgilenenler ile sigorta hukuku dışında danışmanlık hizmeti verenlerin bu faaliyetleri deneyim şartının belirlenmesinde kabul edilmez.
d) Öğretim üyelerinin sigorta hakemliğine ilişkin yeterliliği; sigortacılıkla (Ek ibare:RG-10/8/2021-31564)veya sigorta hukuku ileilgili çalışmaları ve yayınları ile verdiği dersler göz önünde bulundurularak değerlendirilir.
e) Zorunlu haller nedeniyle (askerlik, doğum, hastalık ve benzeri sebeplerle ücretsiz izin, resmi görev, yurt dışı yüksek lisans) mesleki faaliyete ara verilmiş olması deneyime etki edecek şekilde ara verilmiş sürelerden sayılmaz. Zorunlu haller nedeniyle ara verme süresi her hâlükârda 2 yılı aşamaz.
f) Zorunlu haller dâhil sigorta hukukunda kesintisiz 3 yıl ve üzeri ara verme, sigortacılıkta ise kesintisiz 5 yıl ve üzeri ara verme, mesleki deneyime etki edecek süre olarak kabul edilir.
g) (Değişik:RG-7/6/2023-32214)Farklı zamanlarda sigortacılık ve sigorta hukuku alanlarının her ikisinde de deneyimi olanların toplam deneyim süresi yeterliliği, fiili deneyimin son bir yılında deneyim süresi fazla alanın tabi olduğu asgari süreye göre tespit edilir.
Sigorta hakemliği sınavı
MADDE 13/A – (Ek:RG-18/4/2019-30749)
(1) (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından yapılacak veya yaptırılacak sınavda başarılı olanlar sigorta hakemliği için Komisyona başvurabilir. (Mülga cümle:RG-7/6/2023-32214) (Mülga cümle:RG-10/8/2021-31564)
(2) Sınava başvuru için sunulan belgelerin güncel olması gerekmekte olup daha önce başvurulan hakemlik sınavları için verilmiş olan belgeler dikkate alınmaz. Adaylar öncelikle başvuru için gerekli şartları taşıdıklarını gösterir aşağıda yer alan belgeleri Sigorta Tahkim Komisyonuna sunar:
a) Sigorta Tahkim Komisyonu internet sitesinden indirilen başvuru formu.
b) Özet olarak özgeçmişi belirtir imzalı beyan.
c) Deneyim şartının belirlenmesi için, ilgili kuruluşta çalıştığına ilişkin sosyal güvenlik kaydı yanında, kuruluşta çalıştığı dönemlerde hangi görevleri hangi süreler içinde yaptığını görev, yetki ve sorumluluğu gösterecek şekilde ilgili kuruluşun yetkili temsilcisinin imzasını taşıyan yazı.
ç) En son mezun olunan yüksekokula ait diplomanın noter tasdikli örneği.
d) Konkordato ilan ve iflas etmemiş olduklarına dair belge.
e) 5684 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendinde belirtilen durumu sağladığına dair imzalı beyanı.
f) 5684 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (4) numaralı alt bendindeki suçlardan mahkûm olmadığına dair arşiv kaydını içeren adli sicil belgesi.
g) Nüfus cüzdanı örneği.
ğ) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) 13 üncü maddede öngörülen deneyimin ispatına ilişkin belgeler.
h) Serbest çalışan avukatların, takip ettikleri davalara ilişkin mahkeme ve dosya numaraları ile her yıla ait sigorta konulu en az (Değişik ibare:RG-7/6/2023-32214)on beşdavanın (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) hükmü veya Tüketici Hakem Heyetleri ya da Komisyonda görülen uyuşmazlıklara ilişkin karar örnekleri.
ı) (Ek:RG-15/6/2019-30802) (Mülga ibare:RG-7/6/2023-32214)
i) Terör suçlarıyla ilgili hakkında soruşturma bulunmadığına dair savcılıktan alınacak belge.
(3) Sınava girmek isteyen adayların; öncelikle, başvuru için gerekli olan ve ikinci fıkrada belirtilen evrakları Sigorta Tahkim Komisyonuna iletmeleri gerekmektedir.
(4) Sigorta Tahkim Komisyonu başvuruları inceler ve sınava girebileceklere ilişkin nihai karar Aday Değerlendirme Komisyonu tarafından verilir. Aday Değerlendirme Komisyonu tarafından hazırlanan nihai başvuru listesi Sigortacılık Eğitim Merkezi (SEGEM)’ne bildirilir.
(5) Aday Değerlendirme Komisyonu; Sigorta Tahkim Komisyonundan iki temsilci, SEGEM’den bir temsilci ve (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumdan iki temsilci olmak üzere toplam beş temsilciden oluşur.
(6) İtirazlar Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılır ve Aday Değerlendirme Komisyonu tarafından değerlendirilerek karara bağlanır.
(7) Başvurusu kabul edilen adaylar, SEGEM’in internet sitesinde yer alan Sigorta Hakemliği Sınavı Başvuru ve Uygulama Kılavuzunda belirtilen usul ve esaslara göre sınav başvurusunu SEGEM’e yapar.
(8) (Ek:RG-10/8/2021-31564) Noter tasdikli belge istenen durumlarda belgenin aslını düzenleyen kurum tarafından tasdikli veya e-devlet üzerinden alınmış örneği de sınava giriş için kabul edilebilir. Verilen belgenin gerçeği yansıtmadığı anlaşılırsa, yapılacak diğer hukuki ve cezai işlemler saklı olmak üzere, aday sınavda başarılı olsa bile sınavı geçersiz sayılır ve bir daha hakemlik sınavına kabul edilmez.
Sınav kapsamı ve atanma usulü
MADDE 13/B – (Ek:RG-18/4/2019-30749)
(1) Sınav soruları çeşitli üniversitelerin ilgili bölümlerinden temin edilmek suretiyle SEGEM tarafından hazırlanır. Sınav 50 adet çoktan seçmeli (5 seçenekli) sorudan oluşacak olup konu başlıkları ve konu başına soru sayıları aşağıdaki gibidir:
| Konu başlıkları |
Soru sayısı |
| Medeni Hukuk (Başlangıç hükümleri ve Kişiler Hukuku) |
5 |
| Borçlar Kanunu (Genel Hükümler) |
5 |
| Ticaret Hukuku (Başlangıç Hükümleri ve Ticari İşletme) |
5 |
| Medeni Usul Hukuku |
10 |
| Sigortacılık Uygulamaları ve Sigorta Mevzuatı (Türk Ticaret Kanunu 6. Kitap, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ve İkincil Mevzuat) |
25 |
(2) Sınav sonuçları SEGEM’in internet sayfasında açıklanır. Sınavda 4 yanlış 1 doğruyu götürecek ve adayın “net doğru” sayısı 2 ile çarpılarak puanı buna göre hesaplanacaktır. Sınav sonucunda 70 ve üzeri puan alan adaylardan puan sıralamasına göre o yıl için (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenen kontenjan kadar aday sınavda başarılı olmuş sayılır. Sınavda başarılı sayılan son aday ile aynı puanı alan aday veya adaylar olması durumunda bu adaylar da sınavda başarılı olmuş sayılır. (Ek cümleler:RG-15/6/2019-30802) İptaline karar verilen soruların olması halinde, bu sorular değerlendirme dışı bırakılır. Değerlendirme dışı bırakılan soruların puan değeri, geçerli sorulara eşit olarak dağıtılarak sorulara ilişkin yeni puan belirlenir. Sınavın uygulanması, sınav sorularının yayımlanması, itirazlar ve sınav sonuçlarının açıklanmasına ilişkin hususlar SEGEM tarafından hazırlanan Sigorta Hakemliği Sınavı Başvuru ve Uygulama Kılavuzunda belirlenir.
(3) Sınavda başarılı olanlar SEGEM tarafından ilan edilir ve başarılı olan adayların listesi (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kuruma bildirilir. (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumun (Değişik ibare:RG-22/4/2022-31817) yapacağı incelemede gerekli şartları taşıdığı tespit edilenler sigorta hakemliği listesine kaydedilmek üzere Sigorta Tahkim Komisyonuna bildirilir. Burada yer alan usul ve esaslar dışındaki sınava ilişkin kurallar SEGEM’in internet sitesinde yayımlanacak Sigorta Hakemliği Başvuru ve Uygulama Kılavuzunda yer alır.
(4) (Mülga:RG-22/4/2022-31817)
(5) (Mülga:RG-22/4/2022-31817)
(6) Hakemliğe devam edilebilmesi; (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenecek kriterler çerçevesinde, atanma tarihinden itibaren her beş yılda bir Komisyon Başkanlığının görüşleri de dikkate alınmak suretiyle (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından yapılacak değerlendirmeye bağlıdır.
(7) Sigorta hakemleri başka işle iştigal edebilir.
Hakem Listesi (Değişik başlık:RG-7/6/2023-32214)
MADDE 14 (3) – (1) (Değişik:RG-24/7/2013-28717) Hakemlik başvurusu kabul edilenlerden (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından uygun görülenlerin kaydedilmesi amacıyla, sigorta hakemleri için ayrı, itiraz hakem heyetinde yer alacak sigorta hakemleri için ayrı olmak üzere Listeler tutulur. Bir hakem, birden fazla Listede yer alamaz. (Ek cümleler:RG-10/8/2021-31564) (Danıştay Onuncu Dairesinin 13/1/2022 tarihli ve E.:2021/5092 sayılı kararı ile yürütmesi durdurulan cümle: Hakemler Komisyon nezdinde görülen uyuşmazlıkları taraf vekili sıfatıyla takip edemez.) 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun hakimin yasaklılığına ve reddine ilişkin hükümleri hakemler hakkında da uygulanır.
(2) (Ek:RG-24/7/2013-28717)(3) Listeler sigorta hakemleri ile itiraz hakem heyetinde yer alacak sigorta hakemleri için hayat ve hayat dışı sigorta grupları esas alınarak tutulur. Ancak, Komisyon; ihtiyaç duyulması halinde, Listelerin içerik ve kapsamını yapılandırabilir. Listeler, İstanbul ve Büro bazında gösterilmek şartıyla Türkiye genelinde oluşturulur.
(3) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Dosya üstlenmesinde hukuki ve fiili engeller bulunan hakemler, bu amaçla tutulan ayrı bir listede yer alır. Buna göre;
a) Mücbir nedenler, umulmayan haller ve Komisyon tarafından haklı görülecek mazeretleri nedeniyle geçici bir süreyle fiilen hakemlik yapması mümkün olmayan kişiler,
b) Kanunun 30 uncu maddesinin on dokuzuncu fıkrası uyarınca sigorta hakemliği yapması yasaklanmış kişiler,
c) Kurul veya Yargıtaydaki görevleri devam ettiği süre boyunca yedinci fıkrada sayılan kişiler,
fiilen sigorta ya da itiraz hakemliği yapamaz ve bu listede izlenir. Sigorta hakemlerinde, belirtilen listede bulunma haline sebep olan durumların sona ermesi halinde, listede ilgili değişikliğin yapılabilmesini teminen keyfiyet, ilgili hakem tarafından derhal Komisyona bildirilir. Bu fıkra uyarınca düzenlenen listede bulunanlar, kayıt tarihinden itibaren her beş yılda bir Komisyon Başkanlığının görüşleri de dikkate alınmak suretiyle Kurum tarafından değerlendirilir ve bunların genel listeye kaydı yapılabilir.
(4) (3) Sigorta hakeminin ismi, Kanunun 30 uncu maddesinin onbirinci fıkrasında belirtilen hallerde (Değişik ibare:RG-7/6/2023-32214) Hakem Listesinden silinir.
(5) (3) (Değişik:RG-10/8/2021-31564) Listeler altı aylık dönemler itibariyle Adalet Bakanlığına ve Kuruma bildirilir.
(6) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Hakem ihtiyacının karşılanması amacıyla, uyuşmazlıkların sayısını ve türünü dikkate alarak gerekli şartları taşıyan hakemleri hayat ve hayat dışı grupları arasında aktarmaya ve en az on yıl sigorta hakemliği yapmış olanlar arasından deneyim ve uzmanlık alanı gibi kriterlere göre seçilecek kişileri itiraz hakemliği listesine geçirmeye Komisyonun talebiyle Kurum yetkilidir. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurum onayıyla Komisyon tarafından belirlenir.
(7) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Kanunun 30 uncu maddesinin sekizinci fıkrasında belirtilen nitelikler ile bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde düzenlenen deneyim şartlarını taşımak kaydıyla; en az 6 ay süreyle görev yapmış olan Kurul başkan ve üyeleri ile Yargıtay Büyük Genel Kurulunun iş bölümü kararına göre taraflardan biri sigorta şirketi olan ve sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıkları çözmekle görevli daireleri ile iş kazaları ve meslek hastalığından kaynaklanan tazminat ve rücu davalarında sigorta şirketinin de taraf olduğu uyuşmazlıkları çözmekle görevli dairelerinde de en az 6 ay süreyle görev yapmış olan başkan ve üye hakimler Komisyona müracaatlarına istinaden itiraz hakemi olarak listeye doğrudan kaydedilir.
Tarafsızlık taahhütnamesi
MADDE 14/A – (Ek:RG-19/1/2016-29598) (Danıştay Onuncu Dairesinin 13/10/2021 tarihli ve E.:2016/553; K.:2021/4718 sayılı kararı ile iptal madde; Danıştay İDDK’nın 21/4/2022 tarihli E.:2022/271, K.:2022/1550 sayılı Onama kararı ile mezkûr karar kesinleşmiştir.)
Sigorta Tahkim Sistemine üyelik ve katılım payının ödenmesi (Değişik madde başlığı:RG-24/7/2013-28717)(4)
MADDE 15 – (1) Sigortacılık yapan kuruluşlardan, sigorta tahkim sistemine üye olmak isteyenler, durumu yazılı olarak Komisyona bildirir. Sisteme üyelik sabit katılım payının ödenmesiyle başlar. Sisteme üye olunmadan önce sigorta ettirenlerle bu Yönetmelik çerçevesinde tahkim anlaşması yapılamaz.
(2) Katılma payını ödemeyen üyeye, ödemeyi gecikme faizi ile birlikte yapması için Komisyon tarafından on beş günlük süre verilir. Bu sürenin sonunda katılım payının ödenmemesi durumunda üye sistemden çıkartılır. Bu durum, üyelik döneminde yapılan sözleşmelerden doğan uyuşmazlıkların çözümü için ilgililerin tahkim sistemine başvurma hakkına halel getirmez. Ancak, bu uyuşmazlıkların çözümü için yapılan giderler için eski üyeye rücu edilir.
(3) (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4) Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrası gereği ilgili uyuşmazlık için tahkim sisteminde yer alan risk üstlenicilerden dosya başına katılım payını ödemeyenlere, ödemeyi gecikme faizi ile birlikte yapması için Komisyon tarafından on beş günlük süre verilir. Bu sürenin sonunda katılım payının ödenmemesi durumunda ödeme yapılana kadar müteakip dosyalardaki katılım payı yüzde yirmibeş oranında fazla hesaplanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sigorta Tahkim Sisteminin İşleyişi
Sigorta Tahkim Sistemine başvuru ve hakem ataması
MADDE 16 – (1) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Tahkim için, Komisyonun merkezine, başvuru yapan kişinin ikametgâhının bulunduğu ya da rizikonun gerçekleştiği yerdeki büroya veya Komisyonun elektronik ortamından başvurulabilir. Uyuşmazlık başvurularında; Komisyonun internet sayfasında yayımlanan güncel başvuru formu, uyuşmazlığa ilişkin bilgi ve belgeler, başvuru ücreti ile tebligat giderinin yatırıldığına dair belgelerin yer alması gerekir.
(2) Uyuşmazlığın hayat veya hayat dışı sigortalardan hangisine girdiğine karar verilerek dosya, bu konudaki uzmanlığına göre ilgili raportöre havale edilir. Başvurunun büroya yapılması durumunda inceleme, büro raportörlerince gerçekleştirilir. Raportör tarafından dosya üzerinde, aşağıdaki hususlar dikkate alınarak, ön inceleme yapılır.
a) Sigortacılık yapan kuruluşa gerekli başvuruların yapılıp yapılmadığının, yapılmışsa talebinin kısmen ya da tamamen olumsuz sonuçlandığının ya da sigortacılık yapan kuruluşun (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)onbeş işgünüiçinde cevap vermediğinin değerlendirilmesi.
b) Uyuşmazlığın mahkemeye, (Ek ibare:RG-7/6/2023-32214)İcra ve İflas Kanununa göre icra takibine,Hukuk (Mülga ibare:RG-19/1/2016-29598) (…) Muhakemeleri Kanununa göre tahkime ya da Tüketici Sorunları Hakem Heyetine intikal edip etmediğinin ilgilinin beyanı esas alınarak tespiti.
(3) Yapılan ön inceleme sonucunda, dosyanın Komisyon tarafından değerlendirmeye alınamayacağı anlaşılırsa durum ilgiliye derhal bildirilir ve başvuru ücretinin (Değişik ibare:RG-7/6/2023-32214) yarısı iade edilir.
(4) Raportör incelemeye başlamadan önce başvurunun geri çekilmesi halinde de başvuru ücretinin iadesine ilişkin üçüncü fıkra hükmü geçerlidir.
(5) (Değişik:RG-14/6/2018-30451)(7) Ön incelemeyi tamamlayan raportör dosyayı, uyuşmazlığın çözümü için gerekli olan bilgi ve belge eksikliği açısından inceler. Uyuşmazlığın bilgi ve belge eksikliğinden kaynaklandığının anlaşılması halinde raportördurumu taraflara bildirir ve taraflara bilgi vermek kaydıyla dosyayı kapatır. Bu durumda, başvuru ücretinin yüzde ellisi başvuru sahibine iade edilir. Değer kaybı talepleri ilgili mevzuatında önceden belirlenen formül, yöntem veya ölçütlere göre başvuru sahibinin isteğine bağlı olarak, Komisyonun danışmanlık hizmetleri çerçevesinde raportörlertarafından sonuçlandırılır. Bu kapsamda yer alan dosyalar için raportörler tarafından komisyon listesine kayıtlı sigorta eksperlerinden sıra usulüne göre danışmanlık hizmeti alınır. Bu çerçevede hazırlanacak raporlar, ilgili mevzuatına uygun hesaplama yapıldığı belirtilmek suretiyle raportörler tarafından onaylanarak sonuçlandırılır. Buna rağmen, başvuru sahibi tarafından hakeme gidilmesinin talep edilmesi halinde hakemler tarafından yeniden bilirkişi tayin edilemez. Bu fıkra çerçevesinde verilecek danışmanlık hizmeti için, sigorta eksperlerine ödenecek ücret ile Komisyonun belirleyeceği başvuru ücreti başvuru yapanlardan alınır. Ücret ve masraf payı maktu olarak Komisyon tarafından önerilir ve Müsteşarlıkça onaylanır. (8)
(6) Raportör dosyaya ilişkin incelemesini onbeş gün içinde tamamlamak zorundadır. Ön inceleme ile sonuçlandırılamayan başvurular için rapor hazırlanır. Büroda incelenen uyuşmazlıklara ilişkin rapor, gerekli görülen hallerde dosyayla birlikte derhal Komisyon merkezine iletilir.
(7) (Değişik:RG-22/4/2022-31817) Komisyon merkezinde, öncelikle uyuşmazlığın çözümü için heyet oluşturulmasının gerekliliği incelenir. Ancak uyuşmazlık konusu miktarın, Kurum tarafından Kanunun 30 uncu maddesinin yirmi ikinci fıkrasına göre belirlenen miktar ve üzerinde olduğu durumlarda heyet oluşturulması zorunludur. Heyet oluşturulan durumlarda, listede hukukçu bulunması halinde, en az biri hukukçu olacak şekilde, en az üç kişiden oluşan heyet, kararını çoğunlukla verir.
(8) (Değişik:RG-19/1/2016-29598) Dosya, konusuna göre hayat veya hayat dışı sigorta grubuna göre sınıflandırıldıktan sonra hakem seçimi, 14 üncü maddenin üçüncü fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, genel listeden sıra usulüne göre yapılır. Sıra usulünde sigorta hakemlerinin uzmanlık alanları esas alınır. Listenin başındaki sigorta hakeminin uzmanlık alanı, uyuşmazlığın çözümü için uygun değilse, sıradaki uzmanlık alanı uyan ilk hakem atanır. Komisyon Müdürü, (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumun belirlediği esaslar çerçevesinde, uzmanlık alanı, üstlendiği görevler, coğrafi kriterler ve hakemin iş yükü gibi hususları göz önünde bulundurarak hakem atanmasına ilişkin ilkeleri belirlemeye yetkilidir.
(9) Atanan hakem veya hakemler, uyuşmazlığın taraflarına derhal bildirilir.
(10) Tarafların açık ve yazılı muvaffakati ile uzatılmadığı sürece, hakemler görevlendirildikleri tarihten itibaren en geç dört ay içinde karar vermeye mecburdur. (Mülga ikinci ve üçüncü cümle:RG-24/7/2013-28717)(4) (…) (Ek cümle:RG-7/6/2023-32214) Mücbir nedenler, umulmayan haller ve Hakem Listesinden silinme halinde sonuçlanmayan başvurular için yeni hakem görevlendirmesi yapılması durumunda, yeni görevlendirilen sigorta hakemi görevlendirildiği tarihten itibaren en geç dört ay içinde, itiraz hakemi iki ay içinde karar vermeye mecburdur.
(11) (Ek:RG-19/1/2016-29598) Komisyon Müdürü, (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumun uygun görüşü ile ilgili mevzuata uygun olarak yargılamanın işleyişi ile hakem kararlarının şekil yönünden içeriğine ilişkin bilişim temelli usuller getirir.
(12) (Ek:RG-19/1/2016-29598) (Değişik:RG-14/6/2018-30451)(7) Hakem, çözümü hukuk dışında özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Hakemler hakkındaki yasaklılık ve ret sebepleriyle ilgili kurallar, bilirkişiler bakımından da uygulanır. Bu kapsamda, hakem ve bilirkişi ile taraf ve bilirkişi arasındaki ilişki bakımından 17 nci ve 18 inci maddeler kıyasen uygulanır. Komisyon Başkanlığı (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumun belirleyeceği esaslar çerçevesinde her yıl hakemlerin başvuracakları bilirkişi listesini düzenler. (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumun belirleyeceği esaslar doğrultusunda bilirkişiler bu listelerden seçilir. Bilirkişi ücret tarifesi Komisyon Başkanlığının görüşü alınarak (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenir. Fiilen sigorta hakemliği ya da itiraz hakemliği yapan kişi, Komisyon tarafından oluşturulan bilirkişi listesinde yer alamaz.
(13) (Ek:RG-19/1/2016-29598) Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.
(14) (Ek:RG-7/6/2023-32214) Tek ve heyet koordinatörü hakemlere bir ayda en fazla yetmiş adet uyuşmazlık dosyası atanır. Komisyona yapılan yüksek başvuru sayısına istinaden bu adetten daha fazla atama yapılması gerekmesi halinde Komisyon keyfiyeti Kuruma bildirerek atama yapabilir. Dönemsel ve arızi nedenlere bağlı durumlar hariç, altışar aylık periyotlar itibarıyla atanan dosya sayısının belirlenen adedin üzerinde gerçekleşmesi halinde Kurum gerekli sayıda yeni hakemi listeye eklemek için 13/A maddesine göre hakemlik sınavı açar.
İtiraz hakem heyetleri, heyete başvuru ve atama
MADDE 16/A – (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4)
(1) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) İtiraz hakem heyetine başvuru, Komisyonun internet sayfasında yayımlanan güncel itiraz başvuru formu ile itiraz başvuru ücreti ve tebligat giderlerinin yatırıldığını gösteren belge ile birlikte Komisyonun merkezine veya başvurunun yapıldığı yerdeki büroya ya da Sigorta Tahkim Komisyonuna elektronik ortamda yapılır. İtirazın süresi içinde usulüne uygun yapılıp yapılmadığı itiraz yetkilisince incelenir. Yapılan incelemede, itirazın değerlendirmeye alınamayacağı anlaşılırsa durum ilgiliye bildirilir ve yatırılan ücretin yüzde doksanı iade edilir.
(2) İtiraz hakem heyetleri, Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde oluşturulur. Hakem seçimi, itiraz hakem heyeti listesinden sıra usulüne göre yapılır. Sıra usulünde sigorta hakemlerinin uzmanlık alanları esas alınır. Listenin başındaki sigorta hakeminin uzmanlık alanı, uyuşmazlığın çözümü için uygun değilse, sıradaki uzmanlık alanı uyan ilk hakem atanır. Uyuşmazlığın daha kısa sürede ve etkin bir biçimde çözümlenebilmesi amacıyla, uzmanlık alanı koşuluna uymak kaydıyla hakem atamasında coğrafi kriterlerle birlikte (Ek ibare:RG-10/8/2021-31564) Komisyona yapılan itiraz başvuru sayıları ve hakemin iş yükü de dikkate alınır.
(3) İtiraz Hakem Heyeti, uyuşmazlığın taraflarına derhal bildirilir.
Hakem kararlarının bildirimi ve saklanması
MADDE 16/B – (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4)
(1) Sigorta hakemleri ve İtiraz Hakem Heyeti, kararlarını Komisyon Müdürüne tevdi eder. Komisyon Müdürü en geç üç iş günü içinde kararı taraflara (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) bildirir ve ayrıca kararın aslı dosya ile birlikte Komisyonda saklanır.
(2) (Mülga:RG-10/8/2021-31564)
(3) (Mülga:RG-10/8/2021-31564)
Hakemi red nedenleri
MADDE 17 – (1) Aşağıdaki hallerde taraflar, atanan hakem veya hakemleri, atamayı öğrendiği tarihten itibaren (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) beş iş günü içinde yazılı olarak reddedebilir.
a) Hakem taraflardan birine öğüt vermiş ya da yol göstermişse.
b) Hakem taraflardan biri veya ilgili bir üçüncü kişi karşısında kanunen gerekmediği halde görüşünü bildirmişse.
c) Hakem, tanık, bilirkişi, Hukuk (Mülga ibare:RG-19/1/2016-29598)(…) Muhakemeleri anlamında hakem, veya hakim sıfatıyla dinlenmiş veya hareket etmişse.
ç) Hakem taraflardan biriyle dördüncü dereceye kadar yansoy hısımlığı varsa.
d) Hakem ile taraflardan biri arasında bir dava veya düşmanlık bulunuyorsa.
e) Hakemin tarafsızlığından şüpheye düşülmesini gerektirecek önemli sebepler varsa.
Hakemin uyuşmazlığa bakamayacağı haller
MADDE 18 – (Değişik:RG-19/1/2016-29598)
(1) Hakem, aşağıdaki hâllerde uyuşmazlıklara bakamaz, talep olmasa bile çekinmek zorundadır:
a) Kendisine ait olan veya doğrudan doğruya ya da dolayısıyla ilgili olduğu davada,
b) Aralarında evlilik bağı kalksa bile eşinin davasında,
c) Kendisi veya eşinin altsoy veya üstsoyunun davasında,
ç) Kendisi ile arasında evlatlık bağı bulunanın davasında,
d) Üçüncü derece de dâhil olmak üzere kan veya kendisini oluşturan evlilik bağı kalksa dahi kayın hısımlığı bulunanların davasında,
e) Nişanlısının davasında,
f) İki taraftan birinin vekili, vasisi, kayyumu veya yasal danışmanı sıfatıyla hareket ettiği davada,
g) Tahkim sırasında, yönetiminde bulunduğu tüzel kişiye ait uyuşmazlıklar,
ğ) (Danıştay Onuncu Dairesinin 13/10/2021 tarihli ve E.:2016/735; K.:2021/4719 sayılı kararı ile iptal bent; Danıştay İDDK’nın 6/10/2022 tarihli E.:2022/1096, K.:2022/2746 sayılı Onama kararı ile mezkûr karar kesinleşmiştir.)
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Bilgilendirme ve eğitim (Değişik başlık:RG-14/6/2018-30451)
MADDE 19 – (1) Komisyon, sigorta uyuşmazlıkları ile ilgili olarak sigorta sektörünün ve kamunun bilgilendirilmesi amacıyla uygun araçlar ile gerekli faaliyetleri yürütür. Komisyon, faaliyetleri ile ilgili duyuruları yapmak ve kamuya bilgi sağlamak üzere bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir yıl içinde internet sitesi oluşturur. İnternet sitesinde gerekli duyurular, Komisyon ve işleyişi hakkında bilgiler, hakem listesi ve Komisyona başvuru şartları yer alır.
(2) Komisyonun faaliyetleri ile ilgili olarak üç aylık bülten yayımlanır. Bültende, tahkim sistemi ile ilgili haber ve duyurular yer alır.
(3) (Mülga:RG-10/8/2021-31564)
(4) (Ek:RG-14/6/2018-30451) Sigorta ve itiraz hakemleri ilk defa görevlendirilmeye başlamadan önce düzenlenen eğitime katılmak zorundadır.
(5) (Ek:RG-14/6/2018-30451) Sigorta ve itiraz hakemleri tarihi ve programı önceden duyurulacak yenileme eğitimine beş yılda bir katılır. Beş yıllık sürenin hesabında ilk görevlendirilme veya yenileme tarihi esas alınır.
(6) (Ek:RG-14/6/2018-30451) Bu maddenin beşinci fıkrasında belirtilen eğitimi süresi içerisinde almamış olan hakemlere eğitim tamamlanıncaya kadar yeni görevlendirme yapılmaz.
(7) (Ek:RG-14/6/2018-30451) Sigorta ve itiraz hakemlerine verilecek eğitimin kapsamı ve süresi Komisyon başkanlığının önerisi üzerine (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenir.
Faaliyet raporu ve denetim
MADDE 20 – (1) Komisyonun faaliyetlerinin periyodik olarak denetlenebilmesi için yıllık olarak (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kuruma ve Birliğe tüm faaliyetler ile ilgili detaylı bir rapor sunulur. Raporda, personel durumu, faaliyetlere ilişkin istatistiki bilgiler, Komisyon bütçesi ve diğer hususlar yer alır.
Gizlilik
MADDE 21 – (1) Komisyon tarafından yapılan yayımlarda yer alan istatistiki bilgiler ya da örnek teşkil edecek olaylara ilişkin kamuya aktarılan görüşler ile Hakem Karar Dergisinde yer alan kararlarda gizlilik ilkesi uyarınca özel bilgilere yer verilmez.
ALTINCI BÖLÜM
(Değişik bölüm başlığı:RG-24/7/2013-28717)
Geçici ve Son Hükümler
Dosya üstlenmesinde hukuki ve fiili engeller bulunan hakemler
GEÇİCİ MADDE 1 – (Ek:RG-19/1/2016-29598)
(1) Komisyon 14 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (c) bendi kapsamındaki mevcut hakemleri ilgili listelere bu maddenin yayımı tarihinden itibaren bir ay içinde konumlandırır. Mevcut hakemler durumlarını bu maddenin yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirir. Müsteşarlık bu sürenin yarısına kadar artırılması hususunda yetkilidir.
Geçici itiraz hakem heyetinin atanması
GEÇİCİ MADDE 1 – (Ek:RG-24/7/2013-28717) (9)
(1) 18/9/2013 tarihi itibarıyla sınav sürecinin sonuçlandırılamaması nedeniyle itiraz hakem heyetinin oluşturulamaması durumunda ihtiyaç hâlinde Komisyon tarafından itiraz hakem heyetinde yer alabilecek nitelikteki sigorta hakemleri arasından gönüllülük esasına göre Müsteşarlıkça yapılacak değerlendirme sonucunda yeterli sayıda atama yapılır. Bu şekilde geçici atanan hakemlerinin görev süresi bir yılı aşmamak kaydıyla asıl hakemler atanana kadar devam eder. Atanan asıl hakemler nedeniyle hangi geçici hakemlerin görev süresinin biteceği Müsteşarlıkça yapılacak kura usulüyle belirlenir.
Eğitim şartının sağlanması
GEÇİCİ MADDE 2 – (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4) (Mülga:RG-18/4/2019-30749)
Yürürlük
MADDE 22 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23 – (Değişik:RG-18/4/2019-30749)
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.
______________
(1) 24/7/2013 tarihli ve 28717 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu maddenin birinci fıkrasına (e) bendi eklenmiş ve müteakip bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.
(2) 24/7/2013 tarihli ve 28717 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu maddeye 3, 4 ve 5 inci fıkralar eklenmiş olup müteakip fıkra buna göre teselsül ettirilmiştir.
(3) 24/7/2013 tarihli ve 28717 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu maddeye 2 nci fıkra eklenmiş olup müteakip fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
(4)Bu değişiklik 18/10/2013 tarihinde yürürlüğe girer.
(5) 19/1/2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu maddeye 4 üncü fıkra eklenmiş olup müteakip fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
(6) 19/1/2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu maddeye 3 üncü fıkra eklenmiş olup müteakip fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
(7) Bu değişiklik yayımı tarihinden iki ay sonra yürürlüğe girer.
(8) Danıştay Onuncu Dairesinin 18/10/2018 tarihli ve Esas No: 2018/2946 16. Maddesinin 5. Fıkrasını değiştiren ‘Değer kaybı talepleri ilgili mevzuatında önceden belirlenen formül, yöntem veya ölçütlere göre başvuru sahibinin isteğine bağlı olarak, Komisyonun danışmanlık hizmetleri çerçevesinde raportörler tarafından sonuçlandırılır. Bu kapsamda yer alan dosyalar için raportörler tarafından komisyon listesine kayıtlı sigorta eksperlerinden sıra usulüne göre danışmanlık hizmeti alınır. Bu çerçevede hazırlanacak raporlar, ilgili mevzuatına uygun hesaplama yapıldığı belirtilmek suretiyle raportörler tarafından onaylanarak sonuçlandırılır. Buna rağmen, başvuru sahibi tarafından hakeme gidilmesinin talep edilmesi halinde hakemler tarafından yeniden bilirkişi tayin edilemez. Bu fıkra çerçevesinde verilecek danışmanlık hizmeti için, sigorta eksperlerine ödenecek ücret ile Komisyonun belirleyeceği başvuru ücreti başvuru yapanlardan alınır. Ücret ve masraf payı maktu olarak Komisyon tarafından önerilir ve Müsteşarlıkça onaylanır.’ Şeklindeki düzenlemenin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.
(9) 15/6/2019 tarihli ve 30802 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan değişiklik ile bu fıkraya (h) bendinden sonra gelmek üzere (ı) bendi eklenmiş ve diğer bent buna göre teselsül ettirilmiştir.
(10) 10/8/2021 tarihli ve 31564 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile Yönetmeliğin 13/B maddesine dördüncü fıkradan sonra gelmek üzere beşinci fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
| |
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin |
| Tarihi |
Sayısı |
| 17/8/2007 |
26616 |
| Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin |
| Tarihi |
Sayısı |
| 1. |
24/7/2013 |
28717 |
| 2. |
19/1/2016 |
29598 |
| 3. |
14/6/2018 |
30451 |
| 4. |
18/4/2019 |
30749 |
| 5. |
15/6/2019 |
30802 |
| 6. |
10/8/2021 |
31564 |
| 7. |
25/9/2021 |
31609 |
| 8. |
22/4/2022 |
31817 |
| 9. |
7/6/2023 |
32214 |
